นอนไม่หลับ หลับไม่สนิท เกิดจากอะไร?

ในทางแพทย์แผนไทย นอนไม่หลับ และ หลับไม่สนิท เกิดจากร่างกายเกิดความร้อน (ปิตตะ) สูง กระทบธาตุลมกองละเอียด (ลมที่ก่อให้เกิดอาการหน้ามืด ตาลาย เวียนศีรษะ คลื่นไส้ อ่อนเพลีย) ให้พิการ
 
โดยที่ นอนไม่หลับ เกิดจากกำเดาที่เป็นเปลวความร้อนสูงลอยขึ้นไปบนหัว จึงกระทบการทำงานของธาตุลม และ สมอง(มัตถะเกมัทถะลุงคัง)
ขณะที่ การนอนหลับไม่สนิท เกิดจากความร้อนของโลหิต (อพัทธะ)
 

สาเหตุที่ทำให้นอนไม่หลับ

1. พฤติกรรมก่อโรค 8 ประการ

หลักๆของการทำให้เกิดความร้อนจนนอนไม่หลับ หรือ หลับไม่สนิท ก็คือ พฤติกรรมก่อโรค 8 ประการที่ไปเพิ่มการทำงานของปิตตะ (ตามภาพ) ซึ่งส่วนใหญ่ก็จะไปลงที่ตับ จึงกระทบไฟสันตัปปัคคี ปริณามัคคี และ ปริทัยหัตคี ทำให้การทำงานของลมสัตถะกะวาตะ และ สุมนาวาตะ ผิดปกติ และอาจจะกระทบหัวใจทำให้เกิดหทัยวาตะได้ด้วย
(อาหารในที่นี้รวมถึง ยา ที่ทาน หรือ ฉีด เข้าไปด้วย)
 

2. อาการป่วยของโรคที่เป็นอยู่

เช่น กรดไหลย้อน อาการเจ็บปวดตามร่างกาย อาการทางสมอง ฯลฯ

วิธีการดูแล

1. ปรับพฤติกรรม 8 ประการ ที่ทำให้เกิดโรค
 
2. กรณีนอนไม่หลับ หรือ หลับไม่สนิท (ถ้าไม่มาก) ใช้ยากลุ่มสุขุมเย็น เช่น ยาหอมเทพจิตร หรือ สมุนไพรที่มีรสขม เช่น ใบขี้เหล็ก สะเดา มะระ ใบบัวบก หรือ จะใช้สมุนไพรกลุ่มสุขุมเย็น (สมุนไพรที่มีน้ำมันหอมระเหย)สุมหัว หรือ สูดดม หรือ นวด หรือ จะฟังเพลงที่กระตุ้นคลื่นเดลต้า (เป็นคลื่นที่อยู่ในช่วงสมองหลับสนิท) ก็ได้
 
แต่ถ้าเป็นของบ้านสุขใจก็จะเป็น ยาหอมเย็นสุขใจ หรือ ยาเขียว หรือ อาการเยอะก็ใช้ เมมวิส หรือ อื่นๆช่วยได้ (ขึ้นอยู่กับอาการ ความหนักเบา)
 
3. กรณีนอนหลับไม่สนิท และมักนอนสะดุ้งตื่นในช่วงตี 1-3 ให้สันนิฐานว่าเกิดจากอาการตับร้อนเกิน ต้องใช้ตัวยาที่แก้เรื่องตับช่วยด้วย
 
ดังนั้นแนะนำว่าถ้ามีอาการให้ปรึกษาแพทย์แผนไทย ก่อนใช้ยาสมุนไพรจะดีที่สุดค่ะ 😊